Nerwica u dzieci to problem dotykający coraz większy procent populacji młodych osób. Czynników odpowiadających zaburzenia emocjonalne na tle nerwicowym jest coraz więcej. W jaki sposób można pomóc dziecku cierpiącemu na nerwicę? Środki farmakologiczne są zwykle ostatecznością, a pozytywne rezultaty może przynieść psychoterapia. Trzeba jednak reagować w porę.

Naturalne mechanizmy obronne

Dzieci wykazują szereg mechanizmów obronnych w sytuacjach nasilających objawy nerwicowe. Przede wszystkim:

• racjonalizują lęk – polega to na znajdowaniu pozornie logicznego wytłumaczenia dla poczucia lęku;
• zaprzeczają odczuwaniu lęku – to tłumienie emocji skutkuje objawami bólowymi, dreszczami, dusznościami lub wzmożonym napięciem mięśni;
• podejmują działania odurzające lęk – sięgają po różnego rodzaju używki;
• unikają sytuacji lękowych, np. w nerwicy szkolnej.

Psychoterapia

W sytuacji, kiedy nasilenie zaburzeń emocjonalnych na tle nerwicowym nie jest znaczące, to pierwszym krokiem w leczeniu powinna być psychoterapia. Jest to proces wdrażania zmian zachodzących w zachowaniu, w obszarze wewnętrznych przeżyć dziecka, wzbudzany przez działania terapeuty. W leczeniu zaburzeń nerwicowych, zarówno u młodszych dzieci, jak i u młodzieży, u których objawy na tle nerwicowym związane są z nieprawidłowościami relacji rodzinnych, podstawową formą terapii powinna być terapia rodzinna, oparta na psychoterapii systemowej.

Psychoterapia u dzieci może mieć także formę indywidualnej pracy terapeuty z dzieckiem, ale każdą formę terapii poprzedzają spotkania diagnostyczne. Podstawą takiej terapii jest zbudowanie zaufania. Psycholog powinien stworzyć w swoich gabinecie atmosferę dającą poczucie bezpieczeństwa, aby nie nasilać różnych form lęku.

Psychoterapia poprzez zabawę

Często stosowanymi w psychoterapii rozwiązaniami są elementy zabawy, która daje dziecku możliwość odreagowania emocji, zwłaszcza silnie negatywnych, stłumionych. Dziecko poprzez zabawę uczy się wyrażać swoje uczucia, a terapeuta lepiej poznaje jego problemy. Skutkuje to lepszym rozpoznaniem czynników będących źródłem lub nasilających objawy nerwicy.

Leki psychiatryczne 

Leki psychiatryczne nie zawsze są zalecane, a jeśli lekarz podejmie już decyzję o ich włączeniu do terapii, to ich stosowanie powinno zostać poprzedzone obszernymi testami psychologicznymi, laboratoryjnymi, a także konsultacjami z lekarzami innych specjalizacji. Wskazaniami do zastosowania leków w leczeniu nerwic u dzieci są następujące problemy:

• Specyficzne fobie, uniemożliwiające normalne funkcjonowanie dziecka w otoczeniu i podjęcie psychoterapii, np. lęk związany z wyjściem do szkoły .
• Zespół hiperkinetyczny z deficytem uwagi – dotyczy sytuacji, kiedy dziecko wykazuje nadmierną ruchliwość i problemy z koncentracją nad określoną czynnością.
• Stany maniakalno-depresyjne. Związane z naprzemiennie występującymi emocjami, zwłaszcza drażliwości i euforii.
• Psychozy, zwłaszcza irracjonalne lęki i natręctwa.

Leki psychiatryczne, oprócz swoich niewątpliwie pozytywnych efektów działania, mają szereg skutków negatywnych, zwłaszcza na dzieci, dlatego powinny być stosowane wyłącznie jako kuracja towarzysząca psychoterapii, w ścisłym kontakcie z lekarzem. Głównymi rodzajami leków stosowanych w nerwicach u dzieci są leki.

Źródło: Rodziceidzieci.com – Gabinet psychologiczny Warszawa