piątek, 8 marca, 2024
Kompleksowa likwidacja otworów wiertniczych – podstawowe etapy prac

Likwidacja otworu wiertniczego następuje, gdy działalność eksploatacyjna dobiega końca. Przyczyną zakończenia prac jest najczęściej wyczerpanie złóż surowca, awaria techniczna lub po prostu zmiana planów inwestora. W jaki sposób przebiega zatem likwidacja otworów? Poniższy artykuł prezentuje podstawowe etapy takich prac.

Na czym polega likwidacja otworu wiertniczego?


Likwidacja otworu wiertniczego
to nic innego jak usunięcie części zagłowiczenia otworu, która znajduje się nad powierzchnią gruntu. Wolną przestrzeń wypełnia się zazwyczaj korkami cementowymi. Tak zabezpieczony otwór zostaje oznakowany tabliczką informacyjną, nazywaną świadkiem. Natomiast cały obszar, na którym były prowadzone prace, podlega rekultywacji, celem przywrócenia do stanu wyjściowego. Likwidacja otworu wiertniczego przebiega w taki sposób, aby zapewnić pełną ochronę środowiska naturalnego.

Kolejność prac likwidacyjnych

Cała procedura likwidacji regulowana jest przepisami prawa. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo Geologiczne i Górnicze określa, w jaki sposób powinny przebiegać prace. Ważna jest kolejność likwidacji otworów. Jako pierwsze podlegają likwidacji otwory, które znajdują się na złożach wyeksploatowanych, mogące stanowić zagrożenie dla środowiska. Ostatnim etapem jest likwidacja odwiertów o bardzo małej wydajności. Nadzór nad pracami sprawują m.in. organy administracji samorządowej, Ministerstwo Środowiska czy Państwowy Instytut Geologiczny.

Konieczność uzyskania koncesji

Likwidacja otworu wiertniczego wymaga uzyskania koncesji. Już na tym etapie należy precyzyjnie określić poszczególne etapy prac likwidacyjnych. Przede wszystkim należy wskazać rodzaj zastosowanych zabezpieczeń likwidowanego otworu, sposób rekultywacji terenu oraz opisać co stanie się z niewykorzystanymi częściami złoża. Przed przystąpieniem do dalszych prac należy sporządzić projekt techniczny likwidacji otworu. Dokument zawiera szczegółową analizę warunków geologiczno-technicznych i uwzględnia wszelkie trudności, jakie mogą wystąpić.

Pierwsze etapy prac

W pierwszej kolejności demontuje się wszelkie urządzenia wiertnicze znajdujące się na powierzchni. Następnie wycinane są rury okładzinowe. Kolejnym etapem jest wypełnianie wolnych przestrzeni kolumn rurowych. Do tego celu stosuje się korki cementowe oraz ciecze wypełniające przestrzenie pomiędzy nimi (tj. płuczki i pasty bentonitowe). Prace te mają na celu zabezpieczenie horyzontów wodonośnych. Równoważą też ciśnienie i stanowią ochronę w przypadku rozszczelnienia rur okładzinowych. Wszystkie zastosowane materiały zawsze są dostosowane do aktualnie panujących warunków geologicznych i technicznych, aby zapewnić optymalne bezpieczeństwo.

Likwidacja zabudowy terenu i rekultywacja

W czasie likwidacji otworu wiertniczego może wystąpić wiele zagrożeń, dlatego tak ważne jest zabezpieczenie terenu, na którym prowadzone są prace. Dopiero gdy wszelkie wymagania bezpieczeństwa są zapewnione, dochodzi do likwidacji zabudowy terenu. Wszelkie urządzenia pomocnicze oraz wyposażenie techniczne jest demontowane i wywożone. Następnie przeprowadza się rekultywację terenu. Jest to etap końcowy, który ma przywrócić warunki, jakie panowały przed rozpoczęciem prac wiertniczych. Jego głównym celem jest odtworzenie naturalnej rzeźby terenu oraz uregulowanie stosunków wodnych. Rekultywacja obejmuje również różnego rodzaju zabiegi agrotechniczne (np. nawożenie, orka, bronowanie, zasiew roślinności).

Likwidacja otworów wiertniczych jest obwarowana szeregiem przepisów prawnych, od których nie ma żadnych odstępstw. Nad prawidłowością przebiegu prac czuwają instytucje państwowe. Po zakończeniu prac likwidacyjnych sporządza się dokumentację, którą zatwierdza organ koncesyjny.

źródło: hgs.waw.pl – ekspertyzy hydrologiczne